
Antzina gizonezkoek dantzatzen bazuten ere, gaur egun emakumezkoen dantza da. Makil batetik zintzilik dauden zintei heldu eta dantzaren bitartez txirikordatu egiten dute, gero askatzen joateko.
Larrain dantza:
Larrain dantza Nafarroako erdialdean eta behe mendietan oso hedatua dagoen dantza ziklo koreografiko bat da, leku ezberdinetan bariante ezberdinak aurkezten dituena, beti ere ezaugarri komun batzuk gordez, adibidez neska eta mutilen arteko dantza herrikoia izatea, plaza ingurukoa eta gaita eta danborraren soinuaren laguntzaz dantzatua izatea.
Axuri beltza emakume dantza eta abesti herrikoia da. Dantza honen jatorria Nafarroako,
Juan Antonio Urbeltz nafar
Horrela, aspaldiko legez 1969ko maiatzaren 4ean D
AUXURI BELTZA ABESTIA
Axuri beltza ona duk bainaLekeition San Pedro egunean (ekainaren 29an) egiten da dantza hau. Arrantzaleenkofradiako morroiak beste arrantzale batzuek lepo gainean hartzen duten kaxa baten gainean egiten du dantza. Alkandora eta praka zuriak, faja gorria, lepoko gorria jazten ditu eta eskuan txistera beltz bat eta San Pedroren giltzak bordatuta dituenbandera eramaten ditu. Dantzak lau zati ditu: Herriari agurra, fandangoa, arin-arina eta azken agurra.